Thơ tiểu học (Phần 4)

59. CON VE VÀ CON KIẾN
( Bài này do NGUYỄN VĂN VĨNH dịch từ bài thơ ngụ ngôn La Cigale et la Fourmi của LAFONTAINE, đăng trên Đông Dương Tạp chí số 40, xuất bản tại Hà Nội năm 1914 )
Ve sầu kêu ve ve
Suốt mùa hè
Đến kì gió bấc thổi
Nguồn cơn thật bối rối
Một miếng cũng chẳng còn
Ruồi bọ không một con
Vác miệng chịu khúm núm
Sang chị kiến hàng xóm
Xin cùng chị cho vay
Năm ba hạt qua ngày
Từ nay sang tháng hạ
Em lại xin đem trả
Trước thu thề đất trời
Xin đủ cả vốn lời
Tính kiến ghét vay cậy
Trăm thói, thói này vì
“ Nắng ráo chú làm gì ?”
Kiến hỏi ve như vậy
Ve rằng : “ Luôn đêm ngày
Tôi hát thiệt gì bác”
Kiến rằng : “ Xưa chú hát
Nay thử múa coi đây”.

60. GỌI BẠN
              Định Hải
Tự xa xưa thuở nào
Trong rừng xanh sâu thẳm
Đôi bạn sống bên nhau
Bê Vàng và Dê Trắng.

Một năm, trời hạn hán
Suối cạn, cỏ héo khô
Lấy gì nuôi đôi bạn
Chờ mưa đến bao giờ ?

Bê Vàng đi tìm cỏ
Lang thang quên đường về
Dê Trắng thương bạn quá
Chạy khắp nẻo tìm Bê
Đến bây giờ Dê Trắng
Vẫn gọi hoài : “ Bê ! Bê !”

61. ĐÁM MA BÁC GIUN
                 Trần Đăng Khoa 

Bác giun đào đất suốt ngày
Trưa nay chết dưới bóng cây sau nhà
Họ hàng nhà kiến kéo ra
Kiến con đi trước, kiến già theo sau
Cầm hương kiến đất bạc đầu
Khóc than kiến cánh khoác màu áo tang
Kiến lửa đốt đuốc đỏ làng
Kiến kim chống gậy, kiến càng nặng vai
Đám ma đưa đến là dài
Qua những vườn chuối, vườn khoai, vườn cà
Kiến đen uống rượu la đà
Bao nhiêu kiến gió bay ra chia phần. 

62. U ốm
U ốm nằm nhà
Không ra đồng được
U đắp kín chăn
Mặt quay vào vách
Em vẫn đi học
Đường xa càng xa
Người em ở lớp
Lòng em ở nhà
Buổi học dài quá
Mãi mới trống về
Em vội ra trước
Bỏ cả bạn bè
Em dọc con đê
Theo đàn cò trắng
Thiếu u trên đồng
Nhiều người vẫn vắng
Mồ hôi ướt trán
Em bước càng mau
Bướm bay mặc bướm
Em thèm bắt đâu
Em vào đến cửa
Đã gọi U ơi
U cố quay lại
Nhìn em mỉm cười
Củi lửa nhen rồi
Nấu nồi cháo trắng
Đập trứng bỏ hành
U ăn ngon lắm
Ghét cái bệnh tật
Làm ta mệt người
Đừng ai ốm cả
Là vui nhất đời

---------------------------------------

63. Việt Nam đẹp khắp trăm miền,
Bốn mùa một sắc trời riêng đất này.
Xóm làng đồng ruộng rừng cây,
Non cao gió dựng, sông đầy nắng chang.
Sum suê xoài biếc, cam vàng,
Dừa nghiêng, cau thẳng, hàng nàng nắng soi.
Có nơi đâu đẹp tuyệt vời
Như sông, như núi, như người Việt Nam !
Đầu trời ngất đỉnh Hà Giang
Cà Mau mũi đất mỡ màng phù sa.
Trường Sơn: chí lớn ông cha,
Cửu Long : lòng mẹ bao la sóng trào.
Mặt người sáng ánh tự hào,
Dáng đi cũng lấp lánh màu tự do.
Bốn ngàn năm dựng cơ đồ
Vạn năm từ thuở ấu thơ loài người.
Ơi Việt Nam ! Việt Nam ơi !
Việt Nam ta gọi tên người thiết tha.

---------------------------------------

64. Trời đẹp lắm bạn ơi
Nắng vàng trải khắp nơi
Chim ca trong bóng lá
Ra sân ta cùng chơi

Quả cầu giấy xanh xanh
Qua chân tôi chân anh
Bay lên rồi lộn xuống
Dạo từng vòng quanh quanh

Anh nhìn cho tinh mắt
Tôi đã thật dẻo chân
Cho cầu bay trên sân
Đừng để rơi xuống đất

Trong nắng vàng tươi mát
Cùng chơi cho khỏe người
Tiếng cười xen tiếng hát
Chơi vui học càng vui.

------------------------------------------------------

65. Chiếc xe bò chở cát
Trên đường xa vời xa
Giữa trưa hè nắng rát
Lăn bánh về thôn ta

Bác ơi xây gì đó
Trường học nhà vệ sinh
Hay xây nhà văn hóa
Cho hợp tác xã mình

Mồ hôi ròng trên trán
Dừng nghỉ chút bác ơi
Cho cháu đây thêm với
Cho thêm nhẹ thêm vui.

66. Bến cảng Hải Phòng

Em ra thăm bến cảng
Thăm chú ở hải quân
Lúc trời vừa hửng sáng
Sương sớm đang tan dần.

Giữa mặt nước mênh mông
Tàu hải quân ta đó
Xếp hàng nối đuôi nhau
Trông như từng dãy phố.

Khi mặt trời lên tỏ
Nước xanh chuyển màu hồng
Cờ trên tàu như lửa
Bừng sáng cả mặt sông

67. NẶN ĐỒ CHƠI

Bên thềm gió mát
Bé nặn đồ chơi
Mèo nằm vẫy đuoi
Tròn xoe đôi mắt

"Đây là quả thị
đây là quả na
quả này phần mẹ
quả này phần cha"

Đây là thằng chuột
Tặng riêng chú mèo
Mèo ta thích chí
Vểnh râu meo meo

---------------------------------------------

68. Cốc cốc cốc
Ai gọi đó
Tôi là thỏ
Nếu là thỏ
Cho xem tai

Cốc cốc cốc
Ai gọi đó
Tôi là nai
Nếu là nai
Cho xem gạc

Cốc cốc cốc
Ai gọi đó
Tôi là gió
Nếu là gió
Xin mời vào
Kiễng chân cao
Vào cửa giữa
Cùng soạn sửa
Đón trăng lên
Quạt mát thêm
Hơi biển cả
Reo hoa lá
Đẩy buồm thuyền
Đi khắp miền
Làm việc tốt. 

------------------------------------------------

69. Ai dậy sớm
bước ra đồng
có vừng đông
đang hừng sáng

Ai dậy sớm
Bước ra vườn
Hoa ngát hương
Đang chờ đón

Ai dậy sớm
Bước ra đồng
Cả vừng đông
Đang chờ đón

Ai dậy sớm
Bước lên đồi
Cả đất trời
Đang chờ đón.

-----------------------------------

70. CÁI TRỐNG TRƯỜNG EM

Cái trống trường em
Mùa hè cũng nghỉ
Suốt ba tháng liền
Trống nằm ngẫm nghĩ
Buồn không hả trống
Trong những ngày hè
Bọn mình đi vắng
Chỉ còn tiếng ve
Cái trống lặng yên
Nghiêng đầu trên giá
Chắc thấy chúng em
Nó mừng vui quá!
Kìa trống đang gọi
Tùng! Tùng! Tùng! Tùng!
Vào năm học mới
Giọng vang tưng bừng

71. CHÀO LỚP MỘT

Lớp một ơi lớp một
Đón em vào năm trước
Nay giờ phút chia tay
Gửi lời chào ở lại
Chào bảng đen cửa sổ
Chào chỗ ngồi thân quen
Tất cả chào ở lại
Đón các bạn nhỏ lên
Chào cô giáo kính mến
Cô sẽ xa chúng em
Làm theo lời cô dạy
Cô sẽ luôn ở bên
Lớp một ơi lớp một
Đón em vào năm trước
Nay giờ phút chia tay
Gửi lời chào tiến bước.

------------------------------------------------

72. Đứng canh ngày canh đêm 
Ngoài xa vời hải đảo 
Kìa bóng chú hải quân 
Dưới trời xanh hứng gió
Mặc nắng mưa gió bão 
Tay súng chú giắt vai 
Quân thù mà ló mặt 
Biển lớn sẽ vùi thây 
Em mong ngày khôn lớn 
Sẽ vượt sóng ra khơi 
Cũng cầm chắc tay súng 
Giữa lấy biến lấy trời 

---------------------------------------------------

73. Ò ó o 
Tiếng gà 
Tiếng gà 
Giục quả na 
Mở mắt 
Tròn xoe 
Giục hàng tre 
Đâm măng 
Nhọn hoắt 
Giục buồng chuối 
Thơm lừng 
Trứng cuốc 
Giục hạt đậu 
Nảy mầm 
Giục bông lúa 
Uốn câu 
Giục con trâu 
Ra đồng 
Giục đàn sao 
Trên trời 
Chạy trốn. 
Gọi ông trời 
Nhô lên 
Rửa mặt 
Ơi bốn bề 
Bát ngát 
Tiếng gà 
ò ... ó... o... 
ò ... ó... 
o... 

---------------------------------------

74. Việt Bắc - Tố Hữu 

- Mình về mình có nhớ ta 
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng. 
Mình về mình có nhớ không 
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn? 

- Tiếng ai tha thiết bên cồn 
Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi 
Áo chàm đưa buổi phân li 
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay… 

- Mình đi, có nhớ những ngày 
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù 
Mình về, có nhớ chiến khu 
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai? 
Mình về, rừng núi nhớ ai 
Trám bùi để rụng, măng mai để già 
Mình đi, có nhớ những nhà 
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son 
Mình về, còn nhớ núi non 
Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh 
Mình đi, mình có nhớ mình 
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa? 

- Ta với mình, mình với ta 
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh 
Mình đi, mình lại nhớ mình 
Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu… 
Nhớ gì như nhớ người yêu 
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương 
Nhớ từng bản khói cùng sương 
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về. 
Nhớ từng rừng nứa bờ tre 
Ngòi Thia sông Ðáy, suối Lê vơi đầy 
Ta đi, ta nhớ những ngày 
Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi… 

Thương nhau, chia củ sắn lùi 
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng 
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng 
Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô 
Nhớ sao lớp học i tờ 
Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan 
Nhớ sao ngày tháng cơ quan 
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo. 
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều 
Chày đêm nện cối đều đều suối xa… 

Ta về, mình có nhớ ta 
Ta về ta nhớ những hoa cùng người 
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi 
Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng. 
Ngày xuân mơ nở trắng rừng 
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang 
Ve kêu rừng phách đổ vàng 
Nhớ cô em gái hái măng một mình 
Rừng thu trăng rọi hòa bình 
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung. 

Nhớ khi giặc đến giặc lùng 
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây 
Núi giăng thành lũy sắt dày 
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù 
Mênh mông bốn mặt sương mù 
Ðất trời ta cả chiến khu một lòng. 

Ai về ai có nhớ không? 
Ta về ta nhớ Phủ Thông, đèo Giàng 
Nhớ sông Lô, nhớ phố Ràng 
Nhớ từ Cao-Lạng nhớ sang Nhị Hà… 
Những đường Việt Bắc của ta 
Ðêm đêm rầm rập như là đất rung 
Quân đi điệp điệp trùng trùng 
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan 
Dân công đỏ đuốc từng đoàn 
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay. 
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày 
Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên. 
Tin vui chiến thắng trăm miềm 
Hòa Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về 
Vui từ Ðồng Tháp, An Khê 
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng. 

Ai về ai có nhớ không? 
Ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang. 
Nắng trưa rực rỡ sao vàng 
Trung ương, Chính phủ luận bàn việc công 
Ðiều quân chiến dịch thu đông 
Nông thôn phát động, giao thông mở đường 
Giữ đê, phòng hạn, thu lương 
Gửi dao miền ngược, thêm trường các khu… 

Ở đâu u ám quân thù 
Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi 
Ở đâu đau đớn giống nòi 
Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền. 
Mười lăm năm ấy ai quên 
Quê hương cách mạng dựng nên Cộng hòa 
Mình về mình lại nhớ ta 
Mái đình Hồng Thái cây đa Tân Trào. 

- Nước trôi nước có về nguồn 
Mây đi mây có cùng non trở về? 
Mình về, ta gửi về quê 
Thuyền nâu trâu mộng với bè nứa mai 
Nâu này nhuộm áo không phai 
Cho lòng thêm đậm cho ai nhớ mình 
Trâu về, xanh lại Thái Bình 
Nứa mai gài chặt mối tình ngược xuôi. 

- Nước trôi, lòng suối chẳng trôi 
Mây đi mây vẫn nhớ hồi về non 
Ðá mòn nhưng dạ chẳng mòn 
Chàm nâu thêm đậm, phấn son chẳng nhòa. 
Nứa mai mình gửi quê nhà 
Nước non đâu cũng là ta với mình 
Thái Bình đồng lại tươi xanh 
Phên nhà lại ấm, mái đình lại vui… 

- Mình về thành thị xa xôi 
Nhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng? 
Phố đông, còn nhớ bản làng 
Sáng đèn, còn nhớ mảnh trăng giữa rừng? 
Mình đi, ta hỏi thăm chừng 
Bao giờ Việt Bắc tưng bừng thêm vui? 

- Ðường về, đây đó gần thôi! 
Hôm nay rời bản về nơi thị thành 
Nhà cao chẳng khuất non xanh 
Phố đông, càng giục chân nhanh bước đường. 
Ngày mai về lại thôn hương 
Rừng xưa núi cũ yêu thương lại về 
Ngày mai rộn rã sơn khê 
Ngược xuôi tàu chạy, bốn bề lưới giăng. 
Than Phấn Mễ, thiếc Cao Bằng 
Phố phường như nấm như măng giữa trời 
Mái trường ngói mới đỏ tươi. 
Chợ vui trăm nẻo về khơi luồng hàng 
Muối Thái Bình ngược Hà Giang 
Cày bừa Ðông Xuất, mía đường tỉnh Thanh 
Ai về mua vại Hương Canh 
Ai lên mình gửi cho anh với nàng 
Chiếu Nga Sơn, gạch Bát Tràng 
Vải tơ Nam Ðịnh, lụa hàng Hà Ðông 
Áo em thêu chỉ biếc hồng 
Mùa xuân ngày hội lùng tùng thêm tươi 
Còn non, còn nước, còn trời 
Bác Hồ thêm khỏe, cuộc đời càng vui! 

- Mình về với Bác đường xuôi 
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người 
Nhớ ông Cụ mắt sáng ngời 
Áo nâu túi vải đẹp tươi lạ thường! 
Nhớ Người những sáng tinh sương 
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo 
Nhớ chân Người bước lên đèo 
Người đi rừng núi trông theo bóng Người… 

- Lòng ta ơn Ðảng đời đời 
Ngược xuôi đôi mặt một lời song song. 
Ngàn năm xưa nước non Hồng 
Còn đây ơn Ðảng nối dòng dài lâu 
Ngàn năm non nước mai sau 
Ðời đời ơn Ðảng càng sâu càng nồng. 

Cầm tay nhau hát vui chung 
Hôm sau mình nhé, hát cùng Thủ đô